robber barons

Polish translation: przemysłowiec/magnat przemysłowy bez skrupułów

GLOSSARY ENTRY (DERIVED FROM QUESTION BELOW)
English term or phrase:robber barons
Polish translation:przemysłowiec/magnat przemysłowy bez skrupułów
Entered by: Frank Szmulowicz, Ph. D.

14:52 Dec 30, 2022
English to Polish translations [PRO]
Bus/Financial - Business/Commerce (general) / Futbol amerykański / Ame
English term or phrase: robber barons
Szukam polskiego odpowiednika tego określenia - ale NIE chodzi mi o średniowiecznych rycerzy-rabusi (rautbritterów), tylko o określenie XIX-wiecznych amerykańskich biznesmenów stosujących agresywne metody biznesowe etc. Jak w tym haśle z angielskiej Wiki: https://en.wikipedia.org/wiki/Robber_baron_(industrialist)

Po polski znalazłem określenie "kapitalizm rautbritterski", ale zdecydowanie nie jest ono powszechnie używane (2 wyniki w Google). Używa się czasami określeń "wyzyskiwacze" czy "rekiny biznesu", ale oba jednak znaczą trochę co innego. Ma ktoś jakiś pomysł?…
Jan Halbersztat
Poland
przemysłowiec/magnat przemysłowy bez skrupułów
Explanation:
Propozycja.

"Robber baron" is a term used frequently in the 19th century during America's Gilded Age to describe successful industrialists whose business practices were often considered ruthless or unethical. Included in the list of so-called robber barons are Andrew Carnegie, Cornelius Vanderbilt, and John D. Rockefeller.

https://www.investopedia.com/terms/r/robberbarons.asp
Selected response from:

Frank Szmulowicz, Ph. D.
United States
Local time: 08:25
Grading comment
Treściowo to zdecydowanie najlepsza propozycja… Tylko będę się musiał trochę nabiegać, żeby to stylistycznie jakoś wpasować. Dziękuję.
4 KudoZ points were awarded for this answer



Summary of answers provided
4 +1krwiożerczy kapitalista
Andrzej Mierzejewski
3 +1wyzyskiwacze
Kamila Ołtarzewska
3przemysłowiec/magnat przemysłowy bez skrupułów
Frank Szmulowicz, Ph. D.
3,,baroni-rozbójnicy"
Andrzej Ziomek
2baronowie rabusie
geopiet


Discussion entries: 3





  

Answers


3 mins   confidence: Answerer confidence 3/5Answerer confidence 3/5 peer agreement (net): +1
wyzyskiwacze


Explanation:
tak

Kamila Ołtarzewska
Poland
Local time: 14:25
Specializes in field
Native speaker of: Polish
PRO pts in category: 32

Peer comments on this answer (and responses from the answerer)
agree  TranslateWithMe: kapitaliści-wyzyskiwacze, happy new year....
1 hr
  -> Dziękuję bardzo! Szczęśliwego nowego roku!
Login to enter a peer comment (or grade)

23 mins   confidence: Answerer confidence 3/5Answerer confidence 3/5
przemysłowiec/magnat przemysłowy bez skrupułów


Explanation:
Propozycja.

"Robber baron" is a term used frequently in the 19th century during America's Gilded Age to describe successful industrialists whose business practices were often considered ruthless or unethical. Included in the list of so-called robber barons are Andrew Carnegie, Cornelius Vanderbilt, and John D. Rockefeller.

https://www.investopedia.com/terms/r/robberbarons.asp

Frank Szmulowicz, Ph. D.
United States
Local time: 08:25
Specializes in field
Native speaker of: Native in EnglishEnglish, Native in PolishPolish
PRO pts in category: 958
Grading comment
Treściowo to zdecydowanie najlepsza propozycja… Tylko będę się musiał trochę nabiegać, żeby to stylistycznie jakoś wpasować. Dziękuję.
Login to enter a peer comment (or grade)

49 mins   confidence: Answerer confidence 3/5Answerer confidence 3/5
,,baroni-rozbójnicy"


Explanation:
.

--------------------------------------------------
Note added at 52 mins (2022-12-30 15:44:10 GMT)
--------------------------------------------------

https://blogi.bossa.pl/2017/01/02/jak-zdobywano-gieldowy-dzi...

,,Tytuł publikacji można przetłumaczyć na polski jako „Ciemny geniusz Wall Street. Niezrozumiane życie Jaya Goulda, króla „baronów rozbójników””. Termin „baron rozbójnik” „ang. robber baron” został wymyślony w USA jako określenie XIX w. biznesmenów, którzy – zdaniem autorów terminu – bezwzględnie, wręcz „po trupach” dążyli do bogactwa. [...]"

--------------------------------------------------
Note added at 53 mins (2022-12-30 15:45:39 GMT)
--------------------------------------------------

https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8020977,jak-miliarder-...

,,Można powiedzieć, że niechęć do wysokich podatków Mellon wyniósł z domu. Jak opisuje autor w publikacji (jej polski tytuł to „Mit baronów rozbójników: nowe spojrzenie na wzrost wielkiego biznesu w Ameryce”) [...]"

Andrzej Ziomek
Poland
Local time: 14:25
Works in field
Native speaker of: Native in PolishPolish
PRO pts in category: 8
Notes to answerer
Asker: No nie - termin nie został wymyślony w w USA jako określenie XIX-wiecznego zjawiska, termin jest znacznie starszy, tylko w XIX w. został do tego zjawiska zastosowany…

Login to enter a peer comment (or grade)

2 hrs   confidence: Answerer confidence 2/5Answerer confidence 2/5
baronowie rabusie


Explanation:
Był to wiek pozłacany, nazwany tak od powieści o tym tytule, napisanej przez Mark Twain w 1873, który opowiada o chciwych przemysłowcach i skorumpowanych politykach. Rzeczywistemu wiekowi pozłacanemu przewodniczyli przedsiębiorcy znani jako „kapitanowie przemysłu” lub „baronowie rabusie”, zgodnie z różnymi punktami widzenia. - https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:JDyKxc...

---

Termin baron rabuś pochodzi od Raubritter (średniowiecznych rycerzy), średniowiecznych niemieckich panów, którzy naliczali nominalnie nielegalne opłaty drogowe (nieautoryzowane przez Świętego Cesarza Rzymskiego) na prymitywnych drogach przecinających ich ziemie lub większe opłaty wzdłuż Renu.

Metafora pojawiła się 9 lutego 1859 r., kiedy „New York Times” wykorzystał ją do scharakteryzowania praktyk biznesowych Corneliusa Vanderbilta. Historyk T.J. Stiles mówi, że metafora „przywołuje wizje tytanicznych monopolistów, którzy miażdżyli konkurentów, fałszowali rynki i korumpowali rząd.

Charles R. Geisst mówi: „w epoce darwinizmu Vanderbilt zyskał reputację grabieżcy, który nie brał do niewoli”. Hal Bridges powiedział, że termin ten reprezentuje ideę, że „liderzy biznesu w Stanach Zjednoczonych od około 1865 do 1900 roku ogólnie rzecz biorąc, byli zestawem chciwych łobuzów, którzy zwykle oszukiwali i rabowali inwestorów i konsumentów, korumpowali rząd, bezlitośnie walczyli między sobą i ogólnie prowadzili drapieżne działania porównywalne z działaniami baronów-rabusiów średniowiecznej Europy.”

Termin ten łączy pejoratywne zmysły przestępcy („rabusia”) i arystokraty („baronów”, którzy nie pełnią legalnej roli w republice). - http://andrzej-z-gdanska.szkolanawigatorow.pl/jak-sie-robi-o...

---

Oligarchowie w "państwowej" gospodarce Rosji odgrywają bardzo ważną rolę. Zarządzają majątkiem państwa, ale też dbają o to, żeby do jego kasy płynęły podatki, co przy słabości rosyjskich instytucji państwowych nie jest wcale takie oczywiste. Dbają o to, żeby majątek "nie wyciekał", a równocześnie w zamian za lojalność mogą w nieograniczony sposób wykorzystywać go do budowania własnego bogactwa. Bo - jak mówił o amerykańskich oligarchach niegdysiejszy prezydent USA Herbert Hoover - "są cholernie chciwi". Nielojalność jest natomiast surowo karana. Przekonał się o tym Michaił Chodorkowski.
Anders Aslund twierdzi, że w USA w swoim czasie oligarchowie także odgrywali ważną rolę. Po wojnie secesyjnej "baronowie rabusie" (to z kolei określenie ze średniowiecznych Niemiec) jak Cornelius Vanderbilt, John Rockefeller czy Andrew Carnegie zbudowali transportową, naftową i hutniczą potęgę gospodarki. Anders Aslund wnioskuje więc, że ustrój oligarchiczny jest związany z pewnym etapem rozwoju gospodarki i społeczeństwa - określanym jako etap "średniego rozwoju".

Czytaj więcej na https://biznes.interia.pl/gospodarka/news-ekonomisci-panstwo...

geopiet
Native speaker of: Native in PolishPolish
PRO pts in category: 298
Login to enter a peer comment (or grade)

20 hrs   confidence: Answerer confidence 4/5Answerer confidence 4/5 peer agreement (net): +1
krwiożerczy kapitalista


Explanation:
Określenie poopularne w polskich mediach, np.
https://natemat.pl/55,krwiozerczy-kapitalista-mitt-romney-cz...

Andrzej Mierzejewski
Poland
Local time: 14:25
Works in field
Native speaker of: Polish
PRO pts in category: 67

Peer comments on this answer (and responses from the answerer)
agree  legato: https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,22476369,jacek-siwicki-...
5 hrs
  -> Thx :-)
Login to enter a peer comment (or grade)



Login or register (free and only takes a few minutes) to participate in this question.

You will also have access to many other tools and opportunities designed for those who have language-related jobs (or are passionate about them). Participation is free and the site has a strict confidentiality policy.

KudoZ™ translation help

The KudoZ network provides a framework for translators and others to assist each other with translations or explanations of terms and short phrases.


See also:
Term search
  • All of ProZ.com
  • Term search
  • Jobs
  • Forums
  • Multiple search