Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Ko je bacio taj prvi sudbonosni paradajz koji je započeo La Tomatina revoluciju? Istina je, niko ne zna. Možda je u pitanju bila pobuna protiv režima generala Franka, ili karneval koji se oteo kontroli. Na osnovu najpoznatije verzije ove priče, za vreme festivala Los Gigantes 1945. godine (parada džinovskih lutaka od papira), meštani su hteli da isceniraju svađu kako bi privukli pažnju. Slučajno su nabasali na kolica sa povrćem i počeli da bacaju zreli paradajz. Napokon su se priključili i nevini gledaoci i cela situacija eskalirala je u masivnu borbu punu letećeg povrća. Podstrekivači su morali da plate prodavcima za paradajz, ali to nije zaustavilo ponovno započinjanje borbi paradajzom i rađanje nove tradicije. U strahu od eskalacije situacije koju bi bilo nemoguće kontrolisati, vlasti su 1950-ih godina donele seriju zabrana koje su kasnije oslabile, a onda ponovo stupile na snagu. Tokom 1951. godine meštani koji bi se protivili zakonu bili su zatvarani, a puštali su ih tek kada je javnost podigla glas za njihovo oslobođenje. Najpoznatije prkošenje zabranama borbi paradajzom desila se 1957. kada su zagovornici održali lažnu paradajz sahranu upotpunjenu kovčegom i povorkom. Posle 1957. su lokalne vlasti odlučile da prestanu sa pružanjem otpora i, postavivši nekoliko pravila, prihvatile ovu ćaknutu tradiciju. Iako paradajz zauzima centralno mesto, završnom događaju prethodi cela nedelja veselja. U pitanju je proslava bunjolskih svetaca zaštitnika - Device Marije i Sv. Louis Bertrand-a, koja se sastoji od uličnih povorki, muzike i vatrometa u veselom španskom duhu. Da bi se osigurala potrebna snaga za očekivani metež, u veče bitke služi se vrhunska paella koja sadrži tipična valensijska jela – rižu, morske plodove, šafran i maslinovo ulje. Danas, ovaj inače neobuzdani festival ima određeni poredak. Organizatori su dotle otišli da su počeli da gaje posebnu sortu neukusnog paradajza samo zbog ovog godišnjeg događaja. Praznik počinje oko 10 sati ujutru kada učesnici učestvuju u trci u kojoj hvataju šunku zakačenu za vrh masne palice. Pevajući i igrajući na ulicama, gledaoci iz creva vodom prskaju učesnike. Kada crkveno zvono označi podne, kamioni puni paradajza ulaze dok se čuje sve glasnije pevanje "To-ma-te, to-ma-te!" Nakon toga, pucnjem iz vodenog topa započinje se glavni događaj. Ovo podrazumeva zeleno svetlo za gnječenje i bacanje paradajza u sveopštem napadu na druge učesnike. Bacači paradajza na daljinu, ubice iz blizine i srednji pogoci ´na udicu´. Bez obzira koja je vaša tehniku, kad se sve završi vi izgledate (i osećate se) poprilično drugačije. Gotovo sat vremena posle svega, bombaši natopljeni paradajzom ostaju u moru kašaste ulične salse sa malo čime što može da podseća na paradajz. Drugi pucanj iz topa označava kraj bitke. |