Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mÃĸchÊ puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fightsâand the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of BuÃąol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | La Tomatina devriminin kaderini belirleyen o ilk domatesi kim attÄą? AslÄąnda kimse bilmiyor. Belki Franco karÅÄątÄą bir isyancÄą, belki de sadece Ã§ÄąÄÄąrÄąndan Ã§Äąkan bir karnavaldÄą. HikÃĸyenin en popÃŧler haline gÃļre, 1945 yÄąlÄąndaki Los Gigantes festivali (devasa bir kÃĸÄÄąt kukla geçidi) sÄąrasÄąnda yerli halk biraz ilgi çekmek için bir arbede Ã§Äąkarmaya karar verdi. YakÄąnlarda bir sebze arabasÄąna denk geldiler ve sulu domatesleri birbirlerine fÄąrlatmaya baÅladÄąlar. Ãevredeki masum izleyicilerin de olaya karÄąÅmasÄąyla, bu kÃŧçÃŧk atÄąÅma meyvelerin havada uçuÅtuÄu devasa bir meydan muharebesine dÃļnÃŧÅtÃŧ. OlayÄąn elebaÅlarÄą domates satÄącÄąlarÄąnÄąn zararÄąnÄą karÅÄąlamak zorunda kalsalar da, bu durum daha fazla domates savaÅÄąnÄąn yapÄąlmasÄąna ve yeni bir geleneÄin hayat bulmasÄąna engel olamadÄą. Bu olaylarÄąn baÅa Ã§ÄąkÄąlamayacak kadar artmasÄąndan korkan yetkililer 1950'lerde bir dizi yasak koydular, bu yasaklarÄą gevÅettiler, sonra tekrar koydular. 1951 yÄąlÄąnda, yasaÄa uymayan yerli halk hapse atÄąldÄą ve dÄąÅarÄądaki halk serbest bÄąrakÄąlmalarÄą için sokaklara dÃļkÃŧlene dek hapiste tutuldu. Domates yasaklarÄąna karÅÄą en bÃŧyÃŧk eylem ise 1957'de yapÄąldÄą. Domates taraftarlarÄą, tabutuna ve cenaze yÃŧrÃŧyÃŧÅÃŧne dek hiçbir eksik kalmayacak Åekilde sahte bir domates cenazesi dÃŧzenlediler. 1957 yÄąlÄą geride bÄąrakÄąldÄąÄÄąnda yerel idare durumu kabullenmeye karar verdi, birkaç kural koydu ve bu tuhaf geleneÄi benimsedi. BaÅrolde domatesler olsa da, Åenliklerle geçen hafta aslÄąnda son gÃļsterinin hazÄąrlÄąÄÄą niteliÄinde. Bu etkinlik kapsamÄąnda eÄlenceli Ä°spanyol tarzÄą geçit tÃļrenleri, mÃŧzikler ve havai fiÅeklerle BuÃąol'un koruyucu azizleri, Meryem Ana ve St. Louis Bertrand için bir kutlama yapÄąlÄąyor. YaklaÅan savaÅ için gÃŧcÃŧnÃŧzÃŧ toplamanÄąza yardÄąmcÄą olmak amacÄąyla savaÅ arifesinde pilav, deniz ÃŧrÃŧnleri, safran ve zeytinyaÄÄąndan oluÅan muhteÅem bir Valensiya yemeÄi olan efsanevi "paella" servis ediliyor. GÃŧnÃŧmÃŧzde, bu ÃļzgÃŧr festivalin belirli bir dÃŧzeni var. OrganizatÃļrler sadece yÄąlda bir kez yapÄąlan bu etkinlik için Ãļzel bir tatsÄąz domates tÃŧrÃŧ yetiÅtirecek kadar ileri gitmiÅler. Åenlikler sabah saat 10 gibi, katÄąlÄąmcÄąlarÄąn yaÄlÄą bir direÄin tepesine asÄąlan domuz buduna ulaÅabilmek için kÄąyasÄąya bir mÃŧcadeleye giriÅmeleriyle baÅlÄąyor. Seyirciler sokaklarda ÅarkÄą sÃļyleyip dans ederken, domates karÄąÅtÄąrÄącÄąlarÄąnÄą hortumlarla ÄąslatÄąyorlar. ÃÄle vakti kilisenin çanlarÄą çaldÄąÄÄąnda, "To-ma-te, to-ma-te!" sloganlarÄą gittikçe Åiddetlenirken domateslerle dolu kamyonlar kasabaya giriÅ yapÄąyor. ArdÄąndan, su topunun ateÅlenmesiyle asÄąl etkinlik baÅlÄąyor. Su topunun ateÅlenmesi, diÄer katÄąlÄąmcÄąlara karÅÄą tÃŧm gÃŧçle yapÄąlan saldÄąrÄąlarda domateslerin ezilmesi ve fÄąrlatÄąlmasÄą için bir yeÅil ÄąÅÄąk gÃļrevi gÃļrÃŧyor. Uzun menzilli domates mancÄąnÄąklarÄą, yakÄąn menzilli suikast silahlarÄą ve orta menzilli çengel atÄąÅlar. TekniÄiniz ne olursa olsun, savaÅ sona erdiÄinde oldukça farklÄą gÃļrÃŧnÃŧyor ve hissediyorsunuz. YaklaÅÄąk bir saatin ardÄąndan, domatese bulanmÄąÅ bombacÄąlar tek bir saÄlam domates bile kalmamÄąÅ olan vÄącÄąk vÄącÄąk sokaklardaki salsa denizinde oynamaya devam ediyorlar. Ä°kinci top atÄąÅÄą ise savaÅÄąn sona erdiÄini haber veriyor. |